Vreemde berichten uit de natuur – 7

Maf beest ontdekt in Winterswijk, Oeroud DNA onttrokken aan twee uitgestorven kangoeroe soorten, Deense fysicus slaat licht op, stuurt het rond en laat het weer schijnen, Kritiek op de voorspellende waarde van huidige klimaatmodellen, Vroege diagnose artritis mogelijk met kleurenscan, Tandplak onthult belangrijkste voedsel in prehistorisch Paaseiland menu, Gigantische landslak verovert Cuba, Varen Hybride zet de klok 60 miljoen jaar terug, Was donkere materie de boosdoener bij het uitsterven van de Sauriërs?, Ingrediënt in bruine frisdrankjes verhoogt de kans op kanker, Meer infecties gedurende klimaatverandering.

SAMSUNG DIGITAL CAMERA

Illustratie; hedendaagse kangoeroe en als inzet; de wikipedia bestanden Simosthenurus Occidentalis of kortsnuit kangoeroe en (linksonder) een tekening van de resten van de placodont Pararcus Diepenbroeki.

Maf beest ontdekt in Winterswijk
In de Winterswijkse kalksteengroeve groef Gerben Diepenbroek, eind jaren tachtig, een onwaarschijnlijk maf beest op. Hij prepareerde de resten netjes uit, maar had eigenlijk geen idee welke Placodont hij nu precies had gevonden want de kop van het dier ontbrak. Gerben vertelde dat het ,aanvankelijk, vooral de kick van het vinden en het netjes uitprepareren was. Maar na verloop van tijd besefte hij dat het in bezit hebben van zo’n grootse vondst ook de verantwoordelijkheid van gedegen onderzoek met zich meebrengt, en daarom schonk hij de gevonden fossiele restanten aan het Museum de TwentseWelle. Na onderzoek constateerde men daar dat het om een nog onbekende Placodont ging. Placodonten leefden in de aanloopperiode naar het Krijt (het dinosaurus tijdperk), zo’n 247-242 miljoen jaar gelden, genaamd: het Trias. Placodonten hadden een vooruitstekende bek met spatelachtige tanden en stevige knobbelkiezen om de harde schalen van schelpen te kunnen kraken. “Ter bescherming tegen de vele roofdieren hadden ze onderhuidse ronde benige plaatjes op hun lichaam”, vertelde Dennis Nieweg van het desbetreffende Museum in Twente. Anne Schulp van Naturalis vertelde bij de beschrijving van de nieuwe soort; “Het was een onwaarschijnlijk maf beest. Ze hadden een soort schoffeltjes voor aan hun snuit en een tapijt van platte tanden erachter.” Denk aan een reuzenschildpad zonder een echt schild met een vooruitstekende snuit met spateltanden en je zit in de goede richting. Dankzij die ronde plaatjes tussen de fossiele beenderen zijn de resten van Placodonten goed herkenbaar. Gedurende het Trias lag het huidige Nederlandse gebied aan de evenaar. De Winterswijkse locatie was in die periode een kustgebied waar zowel zeedieren als landdieren in lagunes rondscharrelden op zoek naar eten. De nieuwe, nu beschreven, soort heeft de naam; ‘Pararcus Diepenbroeki’ gekregen. Gerben Diepenbroek is heel tevreden met deze grote eer en ziet het als een erkenning voor toegewijd en verantwoordelijk verzamelen.
http://www.volkskrant.nl/wetenschap/onwaarschijnlijk-maf-beest-is-nieuwe-oersoort~a3825031/

Oeroud DNA onttrokken aan twee uitgestorven kangoeroe soorten
Wetenschappers kregen het voor elkaar om DNA te onttrekken aan de resten van twee uitgestorven reuze kangoeroes. De resten van de beide soorten werden gevonden in een koude, droge grot in Tasmanië en dankzij die specifieke condities was het DNA, wonderwel, gedeeltelijk goed behouden gebleven. Dat is eigenlijk een buitengewoon resultaat want de beide soorten zijn al zo’n 45.000 jaar geleden uitgestorven. Van de beide DNA resten stelden ze een recombinant samen. De nieuwe DNA streng is samengesteld uit het DNA van een kortsnuit kangoeroe; ‘Simosthenurus occidentalis’ en een reuze wallaby; ‘Protemnodon anak’. De wetenschappers vertelden dat het een heel gepuzzel was om de beide beschadigde DNA resten te combineren tot een goed lopend, en mogelijk goed functionerend geheel.

Het team van specialisten werd geleid door Dr. Bastien Llamas en Prof Alan Cooper van de Universiteit van Adelaide, het Australische Instituut voor Prehistorisch DNA (ACAD). Het onderzoek is gepubliceerd in Molecular Biology and Evolution en Coauteur Prof. Mike lee (van het Zuid-Australische Museum en het Universitaire instituut voor Biologische wetenschappen) vertelde dat hij hoopt dat de studie verder onderzoek en conservatie van de met uitsterven bedreigde diersoorten zal bevorderen.
Out of the pouch: Ancient DNA extracted from extinct giant kangaroos
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/01/150115091824.htm

Deense fysicus slaat licht op, stuurt het rond en laat het weer schijnen
Informatie opslaan op een schijfje vreet tijd en energie en aldus geld. Kan het sneller en goedkoper? “Ja” zei de Deense Fysicus Lene Hau en sloeg daarop aan het experimenteren. Zij is nu zo ver dat ze met behulp van laserlicht, info kan opslaan en ook weer tevoorschijn kan halen. De methode is sneller, goedkoper en gebruikt minder energie. De Deense fysicus slaagde er al in 1999 in om lichtgolven af te remmen. Sinds die tijd vervolgde zij haar onderzoek, met betrekking tot de lichtgolven, aan de Harvard Universiteit. In haar laatste experiment stopte ze de lichtgolven, manipuleerde ze voor 30 seconden en toverde ze ook weer tevoorschijn. “Nu kunnen we licht vathouden, manipuleren, opslaan en ook weer tevoorschijn halen”, vertelde ze in een interview met ScienceNordic. Het klinkt bijna ongelooflijk dat licht, dat meestal met een snelheid van zo’n 300.000 km per seconde voortsnelt, gestopt en ingepakt kan worden voor een sombere regenachtige dag. Maar na een onderzoek van vele jaren en heel wat geëxperimenteer met lazers, gekoelde atomen, instrumenten en nieuwe technieken is het nu mogelijk geworden.

In het lab gebruikte ze Bose-Einstein condensaten die werden gekoeld tot zo’n 273,15 graden onder nul; nabij het ‘absolute nulpunt’. Dankzij die extreme kou vermindert niet alleen de snelheid van de lichtgolfjes; ze worden ook samengedrukt. Hierdoor ontstaat, door superpositie, in het condensaat een imprint van de opeengepakte lichtstraal. Een lichtstraal van zo’n 1 kilometer lengte kan worden teruggebracht tot een imprint van slechts 0,02 millimeter. Als de lichtgolf eenmaal is gevangen, wordt de laser uitgeschakeld. Het licht lijkt weg maar de imprint is nog steeds aanwezig in het condensaat: de atoomwolk. Die imprint is weer om te zetten in een lichtstraal en die is te verplaatsen naar een andere locatie. Dankzij deze nieuwe techniek kunnen we nu kwantum computers gaan ontwikkelen.
Danish physicist stores light, moves it around, and makes it reappear
http://sciencenordic.com/danish-physicist-stores-light-moves-it-around-and-makes-it-reappear

Kritiek op de voorspellende waarde van huidige klimaatmodellen
Heeft promovendus Alexander Bakker gelijk met zijn stelling dat de huidige klimaatmodellen niet helemaal juist zijn? De stelling die Bakker inneemt, maakt hem ook meteen een beetje zenuwachtig, want het zou wel eens tegen het zere been kunnen zijn van het Internationale klimaatpanel IPCC. Zijn de toekomstscenario’s zoals nu geschetst wel realistisch te noemen, of is het een uiting van simplisme? Hebben dergelijke klimaatmodellen dan wel enig nut? Valt er wel wat te toetsen? Hij besloot om een extra studiejaar aan zijn onderzoek toe te voegen om de problemen en valkuilen van de huidige klimaatmodellen uit te pluizen. Geen onwijs besluit, want is het allemaal wel zo als we nu denken dat het is? “Noem me liever een klimaat-wetenschaps-scepticus…” zegt hij zelf. Dat scepticisme wordt hem niet door iedereen in dank afgenomen.

Maar eigenlijk zouden we; “Hoera!” moeten roepen want hier hebben we wetenschapper die eens even heerlijk Out-off-the-Box denkt. Dat gaat vast en zeker een heleboel nieuwe informatie opleveren. Want laten we even eerlijk zijn; onze huidige klimaatmodellen stoelen op nogal oude theorieën en modellen die ondertussen wel aan herziening toe zijn. Een geavanceerder model voor klimaatverandering kan ons zeker wel van pas komen. Met de huidige technologie kunnen we prima computersimulaties laten runnen om een beter inzicht te krijgen omtrent klimaatverandering en ‘ompoling’ van het aardmagnetische veld op de langere termijn. Alexander Bak(k)er wat moois van!
http://www.kennislink.nl/publicaties/kritiek-op-de-voorspellende-waarde-van-klimaatmodellen

Vroege diagnose artritis mogelijk met kleurenscan
Wetenschappers ontdekten dat je met een vrij eenvoudige en goedkope kleurenscan al in een vroeg stadium artritis kunt ontdekken. Dat is geen onbelangrijke ontdekking want dankzij die vroege ontdekking is er meer kans op een optimale behandeling. Artritis is een verweringsproces in gewrichten dat een aanzienlijke onherstelbare schade veroorzaakt. Het begint meestal in de vingers en tenen van de patiënten en de oorzaken zijn divers. Zo wordt bij veel patiënten een defect of een inefficiëntie rond de verwerking van Vitamine D geconstateerd, terwijl bij een aantal van hen mogelijk sprake is van een Herpes infectie (er zijn inmiddels twee Herpesvirus infecties bekend die artritis mede kunnen veroorzaken). Bij andere patiënten werd de ziekte van Lyme geconstateerd. De ziekte van Lyme wordt overgebracht door Teken en dankzij de huidige klimaatverandering doen die kleine beestjes het tegenwoordig erg goed in onze droge velden en bossen. Een vroege diagnose van artritis kan dus al een belangrijk instrument zijn, waarop de diverse bloedtesten natuurlijk moeten volgen om de mogelijke oorzaak te kunnen achterhalen. In de tussentijd zal je zeker een dieet moeten volgen want koffie, chocola, alcohol, scherpe specerijen, oude kaas, dierlijke vetten en wittebrood zijn uit den boze wanneer je artritis hebt.
Diagnosing arthritis with a colour scan
http://sciencenordic.com/diagnosing-arthritis-colour-scan
http://en.wikipedia.org/wiki/Rheumatoid_arthritis

Tandplak onthult belangrijkste voedsel in prehistorisch Paaseiland menu
Voor de Paaseilanders bestond de maaltijd in de oudheid hoofdzakelijk uit zoete aardappels of jams, zo ontdekten wetenschappers die de tandplak bestudeerden op de tanden van de prehistorische eilandbewoners. Mogelijk werden de dagelijkse maaltijden wel aangevuld met groenten, schelpdieren en vis.
Dental plaque reveals key plant in prehistoric Easter Island diet
http://www.sciencedaily.com/releases/2014/12/141215185352.htm

Gigantische landslak verovert Cuba
Een gigantische landslak uit Afrika verovert Cuba en doet er zich te goed aan de landbouwgewassen. De boeren zijn daarom niet echt blij met de nieuwkomer maar de foto’s op de website van de BBC zijn helemaal geweldig. Wat een joekel van een slak!
Giant African land snails have invaded Cuba
http://www.bbc.com/earth/story/20150214-giant-land-snail-reaches-cuba

Varen hybride zet de klok 60 miljoen jaar terug
Dankzij de klimaatverandering kwamen twee varen soorten weer bij elkaar en produceerden een merkwaardig liefdeskindje; een 60 miljoen jaar oude varen soort zag opnieuw het daglicht! De wetenschappers (Carl Rothfels van de Universiteit van Californië, Berkeley en Kathleen Pryer van het Duke Universitaire Herbarium) vertellen dat het vooralsnog een raadsel is, hoe het kwam dat het genetische materiaal van de beide soorten toch in staat was om zo’n oeroud liefdeskindje te reproduceren; terug van weggeweest. De studie rond de ontdekking werd gepubliceerd in de maart editie 2015 van het tijdschrift American Naturalist.
Distant species produce ‘love child’ fern after 60-million-year breakup
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/02/150213145051.htm
http://today.duke.edu/2015/02/sexaftersixty

Was donkere materie de boosdoener bij het uitsterven van de Sauriërs?
Sommige wetenschappers menen dat donkere materie weleens de boosdoener zou kunnen zijn wat betreft het uitsterven van de Dinosauriërs zo’n 66 miljoenjaar geleden. Zij stellen dat donkere materie, hoewel nog onzichtbaar en ietwat raadselachtig voor ons, toch verantwoordelijk zou kunnen zijn voor het heter worden van de kern van de aarde. Mogelijk werden vulkanen daardoor actief en dwarrelden as deeltjes in grote hoeveelheden door de atmosfeer. Die kleine as deeltjes zijn buitengewoon schadelijk voor de gezondheid want ze verstoppen de luchtwegen en bevorderden daardoor mogelijk het uitsterven van de diverse sauriërs.
Does dark matter cause mass extinctions and geologic upheavals?
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/02/150219085827.htm

Ingrediënt in bruine frisdrankjes verhoogt de kans op kanker
Onderzoekers van het John Hopkins Bloomberg Instituut voor Volksgezondheid in Amerika analyseerden de potentiele kans op kanker in verband met het dagelijks consumeren van bruine of gekaramelliseerde drankjes en menen dat het gebruik van een blikje (of meer) limonade per dag, consumenten blootstelt aan 4-methylimidazole (4-MeI); een stof die wordt gevormd tijdens het proces van karamelliseren. De resultaten van hun onderzoek werden gepubliceerd in PLOS One. De genoemde stof werd al eerder in verband gebracht met de mogelijke ontwikkeling van kanker. “Deze nieuwe analyse onderstreept onze mening dat mensen een onnodig risico lopen op het ontwikkelen van kanker door het consumeren van bepaalde hoeveelheden gekaramelliseerde limonade,” vertelde Urvashi Rangan van het genoemde instituut, “wij zijn van mening dat fabrikanten en overheden gezamenlijk stappen moeten ondernemen ter bevordering van de volksgezondheid”.
Popular soda ingredient, caramel color, poses cancer risk to consumers
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/02/150218191653.htm

Meer infecties gedurende klimaatverandering
Onderzoeker John Huntley (Universiteit van Missouri) heeft aanwijzingen gevonden waaruit blijkt dat de kans op infecties met parasieten toenam gedurende perioden met klimaatverandering. Hij zag dat het aantal geïnfecteerde schelpen groter was in sedimentlagen die bekend staan om zo’n typerende klimaat omzwaai. Zijn studie rond mossels uit de Holocene periode (die zo’n 11.700 jaar geleden begon) toont aan dat ook het huidige stijgen van de zeespiegel dezelfde condities schept, die in het verleden aantoonbaar het aantal infecties met parasitaire (plat)wormen (trematoden) deed stijgen. Die conclusie kunnen wij hier in Nederland onderschrijven. John Huntley, Ass.Prof. geologische wetenschappen aan het College of Arts and Science aan de Universiteit van Missouri, bestudeerde de fossiele resten van Mossels die uit de Parel rivierdelta kwamen in China. (Zie ook de foto’s op de genoemde website van Sciencedaily, zie link hieronder.)

schelp-met-worminfectie1-nederland-thumb
Hoe ziet zoiets eruit; een behoorlijk oude Glycymeris met een worminfectie uit de Schelde, Nederland. (Bron foto; geplaatst met toestemming van de fotograaf, via de redactie.)

Op de foto zien we een schelp met een worminfectie. Het beestje moet er zeker last van hebben gehad. Waarschijnlijk gaat het hier ook om een platworm infectie. Een nader onderzoek op dit gebied is wel wenselijk en kan ons info opleveren voor het bepalen van de juiste perioden die onderhevig waren aan klimaatverandering. Die informatie kan weer van pas komen bij het ontwikkelen van geavanceerdere klimaatmodellen.
Ancient fossils reveal rise in parasitic infections due to climate change
http://www.sciencedaily.com/releases/2015/01/150112181315.htm