Graancirkels: een inleiding

Het fenomeen graancirkels zal de gemiddelde lezer niet onbekend zijn, op het internet en in de bibliotheek zijn immers bergen informatie te vinden over dit verschijnsel, met allerhande theorieën en getuigenverslagen. Zelfs de media besteden bij tijd en wijle aandacht aan het onderwerp. (Meestal met de conclusie dat een paar kwajongens verantwoordelijk zijn, maar toch…) (Geschreven door Frank G.)

graancirkel-toerisme-wikifile-graancir-thumb

Graancirkel toerisme. Bron foto; Wikipedia file Graancirkels

Ondanks het feit dat veel van de volgende informatie gesneden koek zal zijn voor een aantal lezers, wil ik dit dossier toch openen met een inleidend stukje en wat historie op dit gebied. Voor de nieuwelingen dus…

Graancirkels, de geschiedenis in vogelvlucht

Vaak wordt aangenomen dat de patronen in het graan een relatief nieuw verschijnsel zijn, een hype uit de tweede helft van de vorige eeuw. Deze houtsnede uit 1687 (The Mowing Devil, Hartfordshire) wordt door velen gezien als het bewijs dat graancirkels de mensheid al veel langer voor een raadsel stellen.

graanduivel-wikifile-graancirkels-thumb

De graanduivel die een cirkel maakt; Wikipedia file over graancirkels

In die tijd werd de schuld van al wat onverklaarbaar en beangstigend was stelselmatig in de schoenen van de duivel geschoven, maar vanuit onze hedendaagse visie zouden we kunnen aannemen dat men toen al met hetzelfde fenomeen te maken had.

De publieke interesse nam echter pas in de loop van de twintigste eeuw een grote vlucht, mede dankzij de opkomst van de (massa)media. Er werden steeds meer cirkels en formaties gerapporteerd en velen raakten geïntrigeerd door het verschijnsel. Totdat in 1991 een Britse krant kopte met het artikel “The men that conned the world”. Wat bleek? Doug Bower en Dave Chorley verklaarden dat zij verantwoordelijk waren geweest voor alle graancirkels die sinds 1978 in de Britse velden waren verschenen. Goeie grap en probleem opgelost!

Hoewel Doug en Dave later moesten toegeven dat zij niet alle formaties gemaakt konden hebben –daar waren het er ten eerste al veel te veel voor- was het kwaad geschied en hadden de media dé verklaring gevonden, case closed. Het grote publiek verloor zodoende ook al snel de interesse.

Men mag aannemen dat een groot deel van de formaties inderdaad grappenmakerij (de zgn hoaxes) of in sommige gevallen zelfs puur vandalisme (ja, graan kost geld!) zijn, toch zijn er een aantal aspecten die vaak onderbelicht -en belangrijker: onverklaard- blijven.

Wat is er nou eigenlijk aan de hand?

Een korte opsomming van een aantal anomale waarnemingen, die mijns inziens om een
verklaring schreeuwen :

  • Het ontbreken van voetsporen of andere indicaties van menselijke aanwezigheid, ook in een fragiel gewas als koolzaad;
  • Zeer complexe formaties die in een kort tijdsbestek (een nacht, een paar uur) verschenen lijken te zijn;
  • Waarnemingen van vliegende lichtbronnen, de zogenaamde “orbs” of “Balls of light” (via deze link is een clipje met orb te bekijken http://www.martinkeitel.com/cropcircles/c99/bcvideo.html );
  • Afwijkingen in de structuur van het gewas ten opzichte van het omringende veld;
  • In enkele gevallen de aanwezigheid van vreemde substanties;
  • Een verregaande wiskundige vernuftigheid in een groot aantal formaties, waarbij in sommige gevallen zelfs benodigde constructielijnen lijken te ontbreken.

lichtballen-wikipedia-thumb

Bron foto; Wikipediafile; lichtbollen. Soms worden er vreemde lichten waargenomen in graanvelden. Volgens onderzoekers ontstaan die lichtbollen, orbs of ”balls of  light’ door waterdeeltjes en gassen in en boven de grond.

En zo zijn er nog tal van onopgehelderde aspecten, waar grappenmakers met een plankje en een touwtje niet verantwoordelijk voor kunnen zijn (en dan laat ik ijs- en zelfs boom(!)cirkels nog achterwege!). Als iemand bovenstaande verschijnselen kan nabootsen, zou ik hem graag ontmoeten. De koffie staat klaar.

Hoewel er in veel gevallen natuurlijk getwijfeld kan worden aan een onverklaarbare oorsprong van graancirkels (eigenlijk is gewasformaties een beter woord, aangezien het fenomeen zich al lang niet meer beperkt tot cirkels en de patronen in vrijwel alle gewassen voorkomen) staat voorop dat er toch veel mooie en zeer complexe vormen te vinden zijn.

Zo veel mensen, zo veel meningen

Er zijn theoriëen geopperd dat plasmavortexen de veroorzakers zijn, de buitenaardse wezens doen het ook goed en dan hebben we natuurlijk de al genoemde hoaxers. De zgn. orbs lijken zich vaak intelligent te gedragen, die worden dus ook als mogelijke bron gezien.

Wat nu precies de oorsprong is van de formaties zal vooralsnog een kwestie van speculeren blijven, het zou wat mij betreft zelfs een combinatie van al het bovenstaande en meer kunnen zijn. In ieder geval is er genoeg vreemd materiaal voorhanden om een bibliotheek te vullen. Of in ons geval: een dossier op deze site.

In de volgende artikelen gaan we dan ook wat dieper op de materie in.

Frank G.

Bronnen / aanbevolen:
Eltjo H. Haselhoff, Geheimzinnige Graancirkels – Wetenschappelijk onderzoek & mysterieuze verhalen; Het Spectrum, 2002 (ISBN 90-274-7985-2)

Janet M. Ossebaard, Graancirkels – Een wereldwijd mysterie; Librero, 2000 (ISBN 90 5764 082 1)

Pat Delgado & Colin Andrews, Circular Evidence; Bloomsbury, 1989 (ISBN 0-7475-0635-3)

Jay Goldner, Messages from Space; MW, 2002 (ISBN 0-941188-48-5)

Foto’s:
Met dank aan Robert Boerman van DCCA (hier kunt u meer lezen over de graancirkels op de foto’s)

Links:
www.dcca.nl

www.cropcircleconnector.com

www.
circlemakers.org

www.swirlednews.com